EVFTA: Những thách thức đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ

Bên cạnh cơ hội và lợi ích, các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng gặp nhiều thách thức khi Hiệp định thương mại tự do EU-Việt Nam (EVFTA) có hiệu lực.

Những cơ hội

Tại Hội nghị hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) để tận dụng các cơ hội từ EVFTA tổ chức tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, chỉ trong 7 năm đầu tiên sau khi hiệp định có hiệu lực, việc giảm thuế quan đối với các sản phẩm của Việt Nam đối với EU sẽ đạt 97%.

Do đó, Việt Nam sẽ được hưởng nhiều điều kiện thuận lợi hơn trong bối cảnh toàn cầu hóa, chủ nghĩa dân tộc và chủ nghĩa đơn phương trong quan hệ thương mại. Ngoài ra, những lợi thế của cải cách thể chế và hợp tác song phương sẽ tiếp tục tạo cơ hội cho Việt Nam khẳng định vị thế khu vực trong việc thu hút đầu tư và cải tiến công nghệ, trình độ nhân lực và năng suất lao động.

Tuy nhiên, đại diện Bộ Công Thương cũng cho biết, kể từ khi Việt Nam tham gia FTA nói chung, cho đến nay, đã có nhiều vấn đề mà cộng đồng DNNVV cần rút kinh nghiệm. Ví dụ, họ cần cải thiện khả năng truy cập và nắm bắt thông tin pháp lý cũng như nội dung của các cam kết trong các thỏa thuận. Dường như vẫn còn một khoảng cách giữa cơ quan quản lý nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp.

Việt Nam là một quốc gia đang phát triển, với số lượng các doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm 97%. Do đó, Bộ Công Thương đã thực hiện đúng theo chỉ đạo của Thủ tướng và Chính phủ, và đã chủ động trong Kế hoạch hành động của Chính phủ để chuẩn bị cho việc thực hiện FTA. Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nói.

Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam nhấn mạnh rằng cơ hội do EVFTA mang lại là rất lớn, nhưng thách thức đối với các doanh nghiệp Việt Nam tham gia Hiệp định này là không nhỏ. Thị trường EU là một thị trường rộng lớn với 27 quốc gia thành viên, dân số hơn 450 triệu người và thu nhập trung bình khoảng 36.000 USD / người. Nó được cho là một thị trường khó tính, đòi hỏi chất lượng sản phẩm cao.

Những thách thức đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ

Thách thức lớn nhất đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ là các rào cản kỹ thuật như vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh dịch tễ, quy tắc ứng xử, quy định về bảo vệ môi trường và xuất xứ hàng hóa nhập khẩu vào EU, quy định về tỷ lệ nội địa hóa, v.v., tất cả sẽ gây ra nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp.

Trong khi đó, theo các chuyên gia thương mại, khi hàng rào thuế quan không còn là công cụ hữu hiệu để bảo vệ doanh nghiệp, thị trường nhập khẩu có xu hướng áp dụng các biện pháp chống bán phá giá, chống trợ cấp hoặc tự vệ để bảo vệ sản xuất trong nước.

Thách thức tiếp theo là cạnh tranh lao động. Khi nền kinh tế mở cửa theo các cam kết của EVFTA, các quy trình chuyển đổi sản xuất bắt đầu hình thành và sẽ ngày càng có nhiều nhà đầu tư từ EU tìm kiếm cơ hội tại Việt Nam, tạo ra sự cạnh tranh cho nguồn lao động trong các ngành công nghiệp. Do đó, sẽ có các ngành công nghiệp sẽ thiếu lao động địa phương.

Đại diện Hiệp hội các doanh nghiệp vừa và nhỏ nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp Việt Nam thiếu thông tin về thị trường EU, cũng như thông tin về các quy định của EU đối với hàng hóa nhập khẩu vào thị trường này. Các doanh nghiệp Việt Nam chưa được chuẩn bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng về xuất khẩu hàng hóa sang EU, và các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam vẫn đang thiếu vốn cho các hoạt động sản xuất và kinh doanh.

Đối mặt với những khó khăn như vậy, Hiệp hội khuyến nghị Chính phủ nên đẩy nhanh quá trình cải cách thủ tục hành chính, xem xét và hoàn thiện các thể chế và chính sách; đề xuất và trình Quốc hội sửa đổi luật và phê duyệt kịp thời một số luật quan trọng như Luật Đầu tư, Luật Kinh doanh, Luật Bảo vệ Môi trường, Luật Lao động và một số luật thuế, để tuân thủ các quy định của EVFTA .

Ngoài ra, Chính phủ cần chỉ đạo các bộ, ngành liên quan tích cực tăng cường tuyên truyền về nội dung, cam kết và quy định của Hiệp định thông qua các phương tiện truyền thông để nâng cao kiến thức và nhận thức cho doanh nghiệp, giúp họ tận dụng hiệu quả Thỏa thuận.

Đáp lại các khuyến nghị của Hiệp hội, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh khẳng định, hầu hết các khuyến nghị trên đã được đề cập trong Kế hoạch hành động của Chính phủ để thực hiện EVFTA. Kế hoạch này sẽ được ban hành ngay sau khi Quốc hội phê chuẩn Hiệp định.

Dự kiến vào ngày 8 tháng 6, Quốc hội sẽ xem xét phê chuẩn EVFTA. Nếu được Quốc hội phê chuẩn, Hiệp định này có thể có hiệu lực vào đầu tháng 7 năm 2020.

Nguồn: VOV