Các nghiên cứu thị trường quốc tế dự đoán rằng doanh số của ngành bao bì sẽ có xu hướng tăng nhanh trong thập kỷ tới. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cho rằng ngành này sẽ sớm chứng kiến sự chuyển mình.

TỔNG QUAN VỀ NGÀNH BAO BÌ TẠI VIỆT NAM

Ngành bao bì Việt Nam bắt đầu phát triển từ những năm 1990 khi nền kinh tế thị trường bắt đầu đổi mới. Thời gian đầu, ngành sản xuất bao bì chủ yếu tập trung vào sản xuất giấy và thùng carton và hoàn toàn mang tính tự phát. Đầu thế kỷ XXI, nền kinh tế thị trường phát triển cùng với sự xuất hiện của các doanh nghiệp FDI. Phong trào đó đã thúc đẩy bao bì Việt Nam phát triển mạnh mẽ.

Trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế, Việt Nam đã xây dựng được quan hệ thương mại tự do với thị trường hơn 600 triệu dân ASEAN. Việt Nam cũng đã thiết lập quan hệ tốt đẹp với Hoa Kỳ, Liên minh Châu Âu, Trung Quốc, Nhật Bản, Nga,… Những mối quan hệ đó đã thúc đẩy nền kinh tế, trong đó có ngành bao bì phát triển.

Với việc nhiều công ty nước ngoài chọn Việt Nam là điểm đến đầu tư, ngành bao bì đã có cơ hội phát triển mạnh mẽ. Khi nền kinh tế phát triển và đô thị hóa nhanh chóng, nhu cầu của người tiêu dùng cũng tăng lên. Nhiều thương hiệu siêu thị nổi tiếng như Aeon, Lotte … đã vào Việt Nam. Ngành thương mại điện tử Việt Nam đang phát triển như vũ bão. Tất cả những sự kiện đó đã tạo cơ hội cho các nhà đầu tư vào các nhà máy sản xuất tại Việt Nam.

Từ năm 2015 đến năm 2020, ngành thực phẩm đóng gói tăng 38%, thực phẩm trẻ em tăng 76%, thịt và thủy sản chế biến tăng 58%. Với nhu cầu ngày càng tăng cao như vậy, ngành bao bì càng phải cải tiến mẫu mã và cách bảo quản. Đó vừa là cơ hội vừa là thách thức đối với ngành.

Bao bì đa dạng về chủng loại và mẫu mã, chất liệu bao bì cũng đa dạng. Vật liệu đóng gói ở Việt Nam chủ yếu là nhựa, carton, giấy, kim loại và thủy tinh.

CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC ĐỐI VỚI CÁC CÔNG TY ĐÓNG GÓI CỦA VIỆT NAM

Nhu cầu về bao bì hiện đang tăng lên, dự đoán sẽ tăng hơn 45% trong năm năm tới. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi nhu cầu mạnh mẽ từ các ngành vận chuyển và giao hàng thương mại điện tử, thực phẩm và đồ uống, chăm sóc cá nhân, chăm sóc sức khỏe, v.v.

Người tiêu dùng quan tâm đến bao bì tiện dụng, bền vững, linh hoạt, hiệu quả, chống hàng giả, truy xuất nguồn gốc. Họ cũng mong đợi những thông số đó sẽ có chi phí thấp. Những nhu cầu đó đã khiến các nhà cung cấp trên thị trường bao bì tập trung vào các thiết kế bao bì mới hoặc thiết kế lại bao bì hiện có để thuận tiện và di động hơn. Điều đó cũng đang thúc đẩy sự phát triển của thị trường bao bì trên toàn cầu.

Ngoài ra, cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư đang ngày càng ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của người dân trên thế giới. Điều đó cũng được cho là sẽ tác động mạnh đến thị trường bao bì hiện nay.

Tuy nhiên, cùng với nhu cầu và sự phát triển mạnh mẽ của thị trường bao bì quốc tế, Việt Nam cũng gặp không ít khó khăn trong quá trình chuyển mình mạnh mẽ này.

Ngành bao bì Việt Nam có tốc độ tăng trưởng bình quân 15 – 20% / năm. Tuy nhiên, các công ty nước ngoài chiếm phần lớn thị phần. Mặc dù hàng Việt Nam đã từng bước chinh phục các thị trường khó tính như Mỹ hay EU nhưng các doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa thể bắt kịp các đối thủ trong ngành.

Một số thách thức mà các công ty bao bì Việt Nam đang phải đối mặt bao gồm:

– Đối thủ nước ngoài mạnh: Sự xuất hiện của các đại gia trong ngành bao bì khiến các doanh nghiệp khó cạnh tranh vì tốc độ phát triển và khả năng tài chính của họ.

– Mẫu mã bao bì không bắt mắt: Mẫu mã sản phẩm không đủ hấp dẫn là một yếu tố khiến các công ty bao bì Việt Nam yếu thế hơn so với nước ngoài. Các tên tuổi trong nước đang bị tụt lại quá xa và đang dần để các doanh nghiệp nước ngoài chiếm lĩnh thị trường với những thiết kế bao bì sáng tạo, bắt mắt trên kệ hàng.

– Yêu cầu về công nghệ: Không phải doanh nghiệp nào cũng có đủ vốn để đầu tư dây chuyền sản xuất tự động, hiện đại. Ngoài ra, một trong những điểm yếu của các doanh nghiệp Việt Nam là thiếu các loại bao bì có trọng lượng nhỏ (như 80g, 100g,…) hoặc các loại bao bì có trọng lượng lớn cho nguyên liệu thô (như 500kg hoặc 1 tấn).

CƠ HỘI PHÁT TRIỂN SAU ĐẠI DỊCH

Thị trường bao bì được dự báo sẽ khởi sắc hơn nhờ nhiều nước phát triển đã mở cửa kinh tế trở lại sau khi triển khai vắc xin COVID-19 trên diện rộng. Theo đó, ngành bao bì sẽ mang lại nhiều cơ hội và lợi ích cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư vào lĩnh vực này.

Với chi phí nhân công tương đối thấp và nhu cầu trong nước, trong khi chỉ có một số công ty trong nước đủ khả năng đầu tư công nghệ tiên tiến để phát triển sản xuất bao bì do chi phí đầu tư khá cao, các công ty nước ngoài với những lợi thế vượt trội có nhiều cơ hội đầu tư lâu dài tại Việt Nam trong lĩnh vực lĩnh vực bao bì.

Cơ hội cho các doanh nghiệp trong ngành bao bì là rất nhiều. Theo quan điểm của Công ty TNHH Sản xuất Bao bì Ứng dụng Việt , sự tăng trưởng của ngành thực phẩm, mỹ phẩm và dược phẩm tiếp tục là cơ hội lớn cho ngành bao bì phát triển.

Tuy nhiên, ngành bao bì Việt Nam cần đổi mới hơn nữa, đặc biệt là về công nghệ, đáp ứng yêu cầu của thị trường và có thể tham gia vào “cuộc đua” của chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo: VietnamCredit