Quan hệ kinh tế Nhật Bản – Việt Nam
Việt Nam và Nhật Bản có mối quan hệ bền chặt kể từ khi thành lập năm 1973. Tháng 11/1992, Nhật Bản tái lập viện trợ ODA cho Việt Nam và kể từ đó đã hỗ trợ Việt Nam không ngừng cho các nhu cầu cải tiến và đổi mới của đất nước.
Hai nước đã ký Hiệp định Khuyến khích và Bảo hộ đầu tư vào tháng 12/2004, Hiệp định Đối tác Kinh tế Việt Nam – Nhật Bản (VJEPA) vào tháng 10/2009, tạo khuôn khổ pháp lý thuận lợi. vì sự phát triển của quan hệ kinh tế và thương mại giữa hai nước.
Nhật Bản là đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam và là nước G7 đầu tiên công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam vào tháng 10/2011.
Tính đến năm 2014, Nhật Bản là nhà tài trợ ODA lớn nhất của Việt Nam, được xếp hạng là nhà đầu tư lớn thứ hai tại Việt Nam và là đối tác thương mại lớn thứ 4 của Việt Nam.
Hiện Nhật Bản đang tích cực hỗ trợ Việt Nam triển khai Kế hoạch hành động gắn với Chiến lược công nghiệp hóa của Việt Nam trong khuôn khổ hợp tác Việt Nam – Nhật Bản đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.
Xu hướng đầu tư của các công ty Nhật Bản tại Việt Nam
Làn sóng đầu tư của Nhật Bản vào Việt Nam không ngừng gia tăng cả về số lượng doanh nghiệp và vốn đầu tư. Cụ thể, năm 2018, Nhật Bản đứng đầu các quốc gia đầu tư vào Việt Nam với 8,59 tỷ USD, chiếm 24,2% tổng vốn đầu tư trong tổng số 112 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án đầu tư tại Việt Nam.
Tính đến cuối năm 2019, hơn 2.000 doanh nghiệp Nhật Bản đã đầu tư vào Việt Nam và dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) từ Nhật Bản đang tiếp tục tăng mạnh. Về thu hút vốn FDI đến hết năm 2019, Nhật Bản đứng thứ hai với tổng vốn đăng ký là 59,3 tỷ USD, chiếm 16,7%. Điều này cho thấy Nhật Bản luôn là đối tác đầu tư quan trọng của Việt Nam sau gần 5 thập kỷ thiết lập quan hệ ngoại giao.
Ông Shinji Hirai, Trưởng đại diện Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản (JETRO) tại Việt Nam cho biết “Việt Nam trước đây chủ yếu được các doanh nghiệp Nhật Bản chọn làm nơi sản xuất hàng hóa, nhưng nay đã trở thành thị trường tiêu thụ hàng hóa và dịch vụ.” Cụ thể, Việt Nam đã đứng thứ 5 trong 10 thị trường nhập khẩu nông lâm sản hàng đầu với doanh số 53,5 tỷ Yên vào năm 2020.
Xu hướng các doanh nghiệp Nhật Bản đưa sản phẩm, dịch vụ vào thị trường Việt Nam ngày càng nhiều, thay vì chỉ là điểm đến đầu tư của ngành sản xuất nhiều năm trước đây. Nếu như những năm trước, khảo sát của JETRO cho thấy có khoảng 40% doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam mở nhà máy sản xuất thì kết quả khảo sát này hiện nay chỉ còn khoảng 20%.
Ông Hirai chia sẻ 3 điểm đáng chú ý trong xu hướng đầu tư mới của các công ty Nhật Bản như sau:
- Thay đổi địa điểm đầu tư: Bên cạnh các thành phố lớn như Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, các nhà đầu tư Nhật Bản cũng đang tìm kiếm các khu vực lân cận như những điểm đến mới có thể thực hiện được.
- Gia tăng đầu tư vào các lĩnh vực phi sản xuất: Như đã nêu, lĩnh vực sản xuất ở Việt Nam là lĩnh vực thu hút đầu tư chính của các công ty Nhật Bản. Tuy nhiên, các lĩnh vực phi sản xuất như thương mại và dịch vụ sẽ nhận được nhiều đầu tư hơn trong tương lai.
- Quan hệ đối tác giữa Nhật Bản và Việt Nam: Ưu tiên của các công ty Nhật Bản đang dần thay đổi. Một trong số đó là phát triển quan hệ đối tác với các công ty Việt Nam. Các doanh nghiệp Nhật Bản và Việt Nam sẽ xây dựng mối quan hệ đối tác bền chặt để phát triển với nhau. Trong khi các doanh nghiệp Việt Nam có thể giúp các đối tác Nhật Bản tìm hiểu thị trường trong nước, các công ty Nhật Bản có thể cung cấp cho các đối tác Việt Nam về công nghệ và kênh phân phối.
Đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng đến xu hướng đầu tư của hầu hết các quốc gia. Tính đến thời điểm này, Việt Nam đã rất thành công trong việc ngăn chặn và kiểm soát đại dịch COVID-19. Vì vậy, các công ty Nhật Bản đang hoạt động tại Việt Nam đánh giá cao khả năng quản lý rủi ro quốc gia của Chính phủ Việt Nam, khiến các doanh nghiệp Nhật Bản tin tưởng và mở rộng kinh doanh tại Việt Nam.
Theo khảo sát của JETRO về tình hình hiện tại của các doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư vào châu Á và châu Đại Dương vào tháng 2/2020, 63,9% doanh nghiệp Nhật Bản đang kinh doanh tại Việt Nam sẽ tiếp tục mở rộng kinh doanh, tỷ lệ này cao nhất ASEAN và thứ ba ở châu Á và châu Đại Dương.
Trong thời gian tới, Việt Nam sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách để nâng cao chất lượng và hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài, chuẩn bị đón đầu các xu hướng đầu tư mới của các doanh nghiệp Nhật Bản.
Tổng hợp bởi VietnamCredit
