Kết quả kinh doanh của các công ty dược tại Việt Nam trong quý II và nửa đầu năm 2021 có sự trái ngược lớn. Trong khi một số vẫn ghi nhận lợi nhuận ròng tăng trưởng, số khác lại giảm mạnh do đại dịch.

TỔNG QUAN THỊ TRƯỜNG DƯỢC PHẨM VIỆT NAM

Theo IQVIA, giá trị thị trường dược phẩm Việt Nam là 103.912 tỷ đồng (+ 2% YoY) với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 6% trong giai đoạn 2018-2020.

Tốc độ tăng trưởng của ngành dược Việt Nam năm 2020 chậm lại so với những năm trước do các biện pháp kiểm soát nhiễm khuẩn trong bệnh viện được thắt chặt và thu nhập của người dân giảm.

Hệ thống sản xuất kinh doanh dược phẩm tại Việt Nam được mở rộng với khoảng 250 nhà máy sản xuất, 200 cơ sở xuất nhập khẩu, 4.300 đại lý bán buôn, hơn 62.000 đại lý bán lẻ.

ETC là động lực tăng trưởng chính của ngành dược vào năm 2020 với mức tăng 5% lên khoảng 76 nghìn tỷ đồng, đạt tốc độ CAGR là 9% trong giai đoạn 2018-2020.

Mặc dù kênh OTC đã có sự tăng trưởng bất thường trước khi các biện pháp phân chia xã hội được áp dụng, nhưng sự sụt giảm của tổng cầu sau đó đã làm giảm giá trị của kênh OTC vào năm 2020 9% xuống còn 28 nghìn tỷ đồng.

Tính đến hết tháng 4/2021, thuốc nhóm 1 chiếm tỷ trọng lớn nhất trong cơ cấu đấu thầu thuốc qua kênh ETC (39%), tương đương 12,5 nghìn tỷ đồng. Trong đó, thuốc ngoại vẫn chiếm tỷ trọng vượt trội so với thuốc nhóm 1 (98%).

Các doanh nghiệp Việt Nam tập trung đấu thầu thuốc nhóm 3 và nhóm 4 chiếm tỷ trọng lần lượt là 18% và 21% tổng giá trị trúng thầu của kênh ETC trong 4 tháng đầu năm 2021.

Thuốc sản xuất trong nước chỉ đáp ứng khoảng 47% nhu cầu. Theo Tổng cục Hải quan, Việt Nam nhập khẩu dược phẩm hơn 3,3 tỷ USD (+ 7,4% YoY) vào năm 2020, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm khoảng 9% trong giai đoạn 2018-2020.

Các thị trường nhập khẩu thuốc lớn của Việt Nam là Pháp, Đức, Ấn Độ, Hoa Kỳ, Ý, Hàn Quốc và Bỉ. Nguyên liệu chủ yếu từ Trung Quốc và Ấn Độ, chiếm 85% tổng nguyên liệu nhập khẩu.

Đại dịch Covid-19 đã gây ra sự thiếu hụt nghiêm trọng nguồn tài nguyên API do việc sản xuất API ở cả Trung Quốc và Ấn Độ đều bị gián đoạn trong thời gian ngừng hoạt động. Sự khan hiếm này đã khiến giá trung bình của hầu hết các nguyên liệu thô đều tăng.

Hơn nữa, tiến độ hợp tác giữa các doanh nghiệp dược Việt Nam với các đối tác nước ngoài tiếp tục bị trì hoãn do hạn chế đi lại. Điều này cản trở tiến độ thẩm định và quá trình phê duyệt chuyển giao công nghệ.

LỢI NHUẬN PHÂN BIỆT GIỮA CÁC CÔNG TY DƯỢC PHẨM

Mặc dù được kỳ vọng sẽ tăng trưởng khả quan vào năm 2021, nhưng thực tế cho thấy các doanh nghiệp trong ngành đang gặp rất nhiều khó khăn. Trong 6 tháng đầu năm 2021, các doanh nghiệp dược dẫn đầu vẫn giữ được đà tăng trưởng lợi nhuận, nhưng nhiều doanh nghiệp khác ghi nhận lợi nhuận không ổn định, thậm chí sụt giảm.

Nhiều doanh nghiệp dược ghi nhận lợi nhuận sụt giảm như Công ty Cổ phần Dược phẩm OPC (OPC), Công ty Cổ phần Dược phẩm Hà Tây (DHT), Công ty Cổ phần Dược phẩm Trung ương Mediplantex (MED), Công ty Cổ phần Dược phẩm Trung ương 3 (DP3).

Trong khi đó, các doanh nghiệp nằm trong danh sách 10 công ty dược hàng đầu Việt Nam của VietnamCredit gồm Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang (DHG), Công ty Cổ phần Traphaco (TRA), Công ty Cổ phần Pymepharco (PME) đều có kết quả kinh doanh khả quan.

Sở hữu hai nhà máy đạt tiêu chuẩn EU-GMP và đủ năng lực sản xuất thuốc chất lượng cao cho các bệnh viện, Imexpharm Pharmaceuticals là một trong những công ty dược lớn nhất tại Việt Nam. Theo báo cáo tài chính quý II / 2021, doanh nghiệp này ghi nhận hơn 317,4 tỷ đồng doanh thu thuần, tăng gần 10% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận sau thuế đạt 49,3 tỷ đồng, tăng nhẹ 4,3%.

Quý II, Dược phẩm Trung ương I – Pharbaco (PBC) đạt doanh thu thuần hơn 256,3 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế gần 12,3 tỷ đồng, lần lượt tăng hơn 50% và 124% so với cùng kỳ. năm ngoái. Pharbaco có vốn điều lệ 900 tỷ đồng, đứng thứ 2 trong ngành, chỉ sau DHG Pharma (DHG).

Ngành dược Việt Nam khó bứt phá vì nguyên liệu sản xuất phụ thuộc 90% vào nhập khẩu, Trung Quốc và Ấn Độ chiếm hơn 80% nguồn cung. Đại dịch đã làm tăng thách thức.

Tình trạng khóa cửa, hạn chế đi lại ở nhiều tỉnh, thành bắt đầu từ đầu tháng 7 có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến doanh thu của các doanh nghiệp dược trong quý III / 2021.

Đợt dịch thứ 4 đang hoành hành tại các bệnh viện nên kênh ETC đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng do người dân hạn chế tiếp cận khám chữa bệnh. Tuy nhiên, điều này góp phần thúc đẩy sự phát triển của kênh bán lẻ tại quầy thuốc (OTC). Giá thuốc OTC không bị ràng buộc bởi Luật Đấu thầu nên đây sẽ là cơ hội để các công ty dược cạnh tranh, cải tiến R&D và đa dạng hóa chủng loại sản phẩm.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp dược vẫn đứng trước thách thức kép là vừa đảm bảo an toàn sản xuất kinh doanh trong thời kỳ dịch bệnh vừa có chiến lược tồn kho hợp lý khi chuỗi cung ứng toàn cầu biến động.

Theo: VietnamCredit